Hyperacusis

Inleiding
Deze voorlichtingspagina over hyperacusis is in samenwerking met de NVVS gemaakt. De tekst op deze website is een beknopte versie van de tekst die bij de NVVS te vinden is.

Hyperacusis is Grieks voor: ik hoor teveel
Mensen die dit hebben (naar schatting 3% van de Nederlandse bevolking) ervaren gewone geluiden als hinderlijk, irritant of zelfs pijnlijk. Wie overgevoelig is voor geluid kan het vele geluid niet onbewust filteren. Dat betekent dat diegene de hele dag wordt overladen met onaangenaam en helaas onvermijdelijk geluid. De ernst en mate van hyperacusis verschilt per persoon. Hyperacusis komt voor bij alle leeftijden, is meestal chronisch en gaat vaak gepaard met tinnitus (oorsuizen) en gehoorverlies.

Lage tolerantiegrens
Iedereen heeft een geluidstolerantiegrens: geluid boven deze tolerantiegrens is pijnlijk. Bij mensen met hyperacusis is de bovengrens gezakt. Hierdoor kunnen ‘normale’ geluiden onverdraaglijk zijn. De volumeknop staat voor iemand met hyperacusis in de omringende wereld permanent op een te hoge stand.

Wat is er aan de hand?
De oren van mensen met hyperacusis hebben een beperking in hun zogenaamd ‘dynamisch bereik’. Het dynamisch bereik is het vermogen van onze oren om zich snel aan te passen aan wisselende geluidssterkten. Snelle veranderingen in geluid kunnen door mensen die overgevoelig zijn voor geluid moeilijk worden verwerkt, waardoor de geluiden niet worden gedempt en te luid of te scherp binnenkomen.

Oorzaken
Hoe hyperacusis ontstaat is nog steeds onbekend. Toch is er wel iets te zeggen over de oorzaken en situaties waarin hyperacusis vaker voorkomt, bijvoorbeeld als gevolg van andere (gehoor)aandoeningen.
Men vermoedt dat hyperacusis wordt veroorzaakt door schade in het gehoororgaan, ontstaan door bijvoorbeeld een letsel, een klap op het hoofd of een lawaaitrauma opgelopen door blootstelling aan te hard lawaai en soms zelfs door een ooroperatie. Ook beschadiging van het zenuwstelsel kan een oorzaak zijn van het overgevoelig zijn voor geluid. Oorzaak kan ook een verstoorde communicatie zijn tussen het gehoororgaan en de hersenen die de geluidsprikkels compenseren. Eén van de gevolgen van een hersenbloeding kan ook overgevoeligheid voor geluid zijn. Ook kunnen mensen van sommige medicijnen hyperacusis krijgen. Er zijn nog vele andere zaken waarvan gedacht wordt dat ze met hyperacusis te maken hebben. Zolang de oorzaak van hyperacusis niet bekend is, kan het verband ook niet met zekerheid gelegd worden.

Diagnose hyperacusis
De KNO-arts en audioloog kunnen onderzoeken of er inderdaad sprake is van hyperacusis (overgevoeligheid voor geluid). Misschien kan een KNO-arts een specifieke oorzaak vaststellen, maar in de meeste situaties wordt die helaas niet gevonden.

Te hoog volume
Sommige testen gaan gepaard met geluiden of volumes waar u nou juist overgevoelig voor bent. Geef dat helder aan, zodat uw specialist daar rekening mee kan houden!

Erkenning voor uw aandoening
Over de oorzaken van hyperacusis is nog weinig bekend. Daarom gaat het voorlopig vooral om leren leven met deze aandoening en er erkenning voor krijgen. Uw overgevoeligheid voor geluid laten diagnosticeren is daarvoor de eerste stap. Leven met hyperacusis Naaldhakken op parket, geritsel van kranten of achtergrondmuziek in een restaurant. Voor mensen met hyperacusis is het allemaal: ‘AU!’ In een leven met hyperacusis heeft u 2 keuzes: heimwee koesteren naar dingen die u niet meer kunt doen of besluiten u toe te leggen op de dingen die u nog wel kunt.

Zoek erkenning!
Als u begrip krijgt voor hyperacusis, in uw werk en uw dagelijkse omgeving, dan kunt u dit integreren in uw leven en er meer ontspannen mee omgaan. Omdat over de oorzaken van hyperacusis nog weinig bekend is, gaat het voorlopig vooral om te leren leven met deze aandoening en er erkenning voor krijgen. Want dat laatste is nog lang niet altijd het geval. Tip: biedt uw vrienden, collega’s en familie, maar ook overheden en instanties als de WMO en UWV de juiste informatie over hyperacusis aan. Verwijs ze bijvoorbeeld naar deze website, zodat mensen zich kunnen informeren over hyperacusis. Dit brengt een bewustwordingsproces op gang, en dat is essentieel. Want hoe meer kennis er is, hoe groter het begrip. En dat heeft de hyperacusispatiënt hard nodig.

Zoek de juiste behandeling
Onze huidige herriemaatschappij betekent voor mensen met hyperacusis een regelrechte bedreiging. Met hyperacusis leren omgaan is dan ook bittere noodzaak maar tegelijkertijd ook een hele kunst. Uw KNO-arts of audioloog kunnen U daarvoor doorsturen naar de juiste hulp. Ook op de website van de NVVS kunt u bekijken welke therapieën of behandelingen u mogelijk verder kunnen helpen

Leren accepteren
Leren omgaan met hyperacusis begint met acceptatie. Dit proces kunt u pas ingaan wanneer hyperacusis is (h)erkend. Het accepteren is een soort rouwproces en vraagt tijd. Wellicht kunt u steun vinden in de ervaringen van lotgenoten. U kunt lotgenoten bij de NVVS vinden op het online tinnitus- en hyperacusisforum en tijdens de voorlichtingsavonden en lotgenotendagen die de commissie Tinnitus & Hyperacusis organiseren.

Onderzoek onder mensen met Hyperacusis door de RuG
De Wetenschapswinkel Geneeskunde en Volksgezondheid (RuG) heeft een onderzoek gedaan onder mensen met Hyperacusis. Het onderzoeksvoorstel is tot stand gekomen in overleg met de Commissie Tinnitus/hyperacusis van de NVVS.

Het doel van het onderzoek was om de last die mensen ondervinden van Hyperacusis in kaart te brengen. Het onderzoek richtte zich o.m. op de relatie tussen de last die mensen ervaren als gevolg van Hyperacusis en de gedachten die mensen over hun aandoening hebben en hun stemming. Ook het psychisch functioneren komt daarbij aan bod. De onderzoekers wilden graag weten wat de mogelijke gevolgen zijn van Hyperacusis op het dagelijks functioneren. Daartoe werden vragen gesteld worden over klachten die er mogelijk zijn, of en welke mate men beperkingen ervaart in de sociale contacten. Ook is er naar gevolgde behandelingen gevraagd worden en het eventuele resultaat.

Slotwoord
Het is niet mogelijk om op deze voorlichtingspagina alle details over hyperacusis te beschrijven. Als u nog vragen heeft of meer informatie wilt, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw KNO-arts. Aan dat verzoek zal graag worden voldaan.

Uiteraard kunt u ook veel informatie vinden bij NVVS Hoormij.